سندروم اردک، اختلالی شایع در دانشجویان تازه وارد‎

نشانه‌ های سندروم اردک

واکنش آدم‌ ها به استرس شدید متفاوت است. برخی به‌خوبی بر آن غلبه می‌کنند، اما در برخی دیگر تلاش‌ها بی‌نتیجه است.

نشانه‌های فیزیکی استرس شدید در مبتلایان به سندروم اردک هم یکسان نیست. برخی بر اثر استرس دچار سردرد، اختلالات خواب و تمرکز می‌شوند و برخی دیگر احساس تنش و خشم می‌کنند. بعضی از افراد احساس افسردگی می‌کنند و برخی دچار افزایش یا کاهش اشتها (خوردن اضطرابی) می‌شوند.
 

عوامل خطر سندروم اردک

عواملی که خطر ابتلا به این سندروم را افزایش می‌دهند، اغلب ناشی از زندگی دانشجویی هستند، مانند زندگی دور از خانواده و انجام تکالیف و فعالیت‌های فوق‌ برنامه. سابقه بیماری‌های روانی هم در افزایش احتمال ابتلا به این سندروم مؤثر است.

فشار اجتماعی دوران تحصیل و مقایسه پیوسته خود با دیگر دانشجویان هم بی‌تأثیر نیست.

برخی از افراد، دانشجویان دیگر را در شبکه های اجتماعی دنبال می‌کنند و به‌گمانشان آنها با کمترین تلاش، بهترین نتایج را می‌گیرند!

از عوامل دیگر می‌توان به خانواده و دوستان و تأکیدشان بر موفقیت اشاره کرد.

تعریف مداوم پدر و مادر از عملکرد درخشان فرزندشان در دانشگاه، خود می‌تواند به عاملی استرس‌زا تبدیل شود.

والدین هلیکوپتری هم احتمال بروز سندروم اردک را بیشتر می‌کنند.

والدین هلیکوپتری به‌شکلی افراطی خود را درگیر زندگی فرزندشان و مراقبت از آنها می‌کنند.

آنها به بهانه محافظت از فرزندشان، اجازه نمی‌دهند او سرخوردگی را تجربه کند.

این کار هنگام رویارویی با سرخوردگی‌های اجتناب‌ ناپذیر، به نقطه‌ضعف فرد تبدیل می‌شود.

این پدر و مادرها به‌جای اینکه به فرزندشان یاد بدهند که از چالش استقبال کند، اغلب بر توانمندی‌های فرزندشان تمرکز می‌کنند؛ چیزی که می‌تواند به رنج ذهنی فرد منجر شود. 1
 

تشخیص سندروم اردک

سندروم اردک یک تشخیص تخصصی نیست؛ بنابراین به‌طور رسمی روش تشخیص پزشکی برای آن وجود ندارد؛ اما به‌ طور کلی کسی دچار سندروم اردک می‌ شود که با وجود ظاهری آرام، برای تأمین خواسته‌ها و کنارآمدن با شرایط جدید به‌شدت تقلا می‌کند.

چنین فردی گمان می‌کند دیگران بهتر از او با وضعیت کنار می‌آیند. او همچنین تصور می‌کند دیگران هر حرکت او را زیر نظر دارند و حتی به‌عمد موقعیت‌هایی را ایجاد می‌کنند تا نظاره‌گر واکنش او باشند.

به‌ دلیل اینکه این سندروم تشخیص تخصصی ندارد، گاهی اعلام می‌شود که این افراد مبتلا به بیماری‌های دیگر مانند افسردگی و اضطراب هستند.

برای تشخیص عامل ایجادکننده مشکل، درمانگر باید معاینه جامعی انجام دهد.

افسردگی و اضطراب ممکن است ناشی از مسائل دیگری باشند که درنهایت به سندروم اردک منجر می‌شود؛ برای مثال، افسردگی یا اضطراب ممکن است ناشی از اختلال دوقطبی، اختلال استرس پس از سانحه، اختلال بیش‌فعالی ‌ـ ‌کم‌توجهی و اسکیزوفرنی باشد.

به همین دلیل، ارزیابی دقیق و جامع برای تشخیص و ارائه درمان مناسب مهم است.

برای رد تأثیر مواد سمی یا داروهایی که اضطراب از عوارض جانبی آنهاست، مبتلایان به سندروم اردک به‌طور منظم آزمایش می‌شوند.

گاهی ممکن است عکس‌برداری یا دیگر روش‌های تصویربرداری لازم باشد.

در حین این کار، درمانگر می‌تواند اطلاعات لازم را از بیمار بگیرد تا میزان گرایش او به خودکشی مشخص شود. 2


 

درمان سندروم اردک

برای کاهش تنش و ناآرامی بیمار، درمانگر ممکن است ترکیبی از روان درمانی و دارودرمانی را به کار بگیرد که در درمان افسردگی و اضطراب به کار می رود.

همچنین ممکن است درمانگر داروهای کنونی فرد (که باعث اضطراب یا افسردگی می شوند) را منع کند.

گاهی ممکن است داروهایی برای کاهش عوامل زیستی استرس زا تجویز شود؛ مثلا سطح قند خون فرد مبتلا به دیابت به وسیله داروها کنترل می شود.

درمانگر در درمان سندروم اردک 2 روش عمده را به کار می گیرد: روان درمانی بین فردی و رفتار درمانی ـ شناختی.

تأثیر هر دو روش ممکن است پس از چندین هفته یا ماه مشاهده شود.

در موارد شدید بیماری، ممکن است به روش های جدی تر در درازمدت نیاز باشد.

روان درمانی بین فردی (IPT) شامل روش هایی است که کمک می کنند بیمار با احساسات و رابطه عاطفی خود به شکلی اثربخش کنار بیاید.

درمانگر درباره ماهیت احساسات بیمار به او آموزش و به او اطمینان می دهد که اضطراب پدیده ای رایج است و اغلب افراد با درمان مناسب بر آن غلبه می کنند.

در گام بعد، به شناسایی مشکل اصلی (مثلا کمبود اعتماد به نفس یا مشکل در رابطه) کمک می کند.

پس از اینکه مشکل به روشنی مشخص شد، بیمار می تواند به شکلی واقع گرایانه برای غلبه بر آنها هدف گذاری کند.

درمانگر می تواند به بیمار کمک کند تا روش هایی اثربخش برای رسیدن به اهداف خود پیدا کند.

در رفتار درمانی شناختی (CBT)، هدف تغییر رویکرد و نگاه بیمار به برخی مسائل است.

به عبارتی، درمانگر به بیمار کمک می کند تا افکار و باورهای ایجادکننده افسردگی یا اضطرابش را درک کند.

سپس با استفاده از روش های بهبود و اصلاح رفتار، به بیمار کمک می کند که روش های سالم تر و اثربخش تری را برای غلبه بر اضطراب و غلبه بر افسردگی به کار بگیرد.

رایج ترین داروهای ضدافسردگی یا ضداضطرابی که برای درمان سندروم اردک تجویز می شوند، گروهی از داروهای بازدارنده بازجذب سروتونین (SSRI) هستند.

این داروها بر سطح سروتونین مغز تأثیر می گذارند. داروهای SSRI به دلیل میزان اثربخشی و کم خطربودن، اغلب اولین انتخاب پزشکان هستند.

چنانچه داروهای SSRI مؤثر نباشند، داروهایی مانند بوپروپیون، ونلافاکسین، دولوکستین و دسونلافاکسین تجویز می شوند.


 

پیشگیری از سندروم اردک

دفع عامل اصلی بروز سندروم (اضطراب)، روش خوبی برای پیشگیری از آن است.

برگزاری جلسات آشنایی برای دانشجویان تازه وارد و آموزش روش های مدیریت و مقابله با اضطراب، روش خوبی برای رسیدن به این هدف است.

اطمینان از دردسترس بودن مشاور و خدمات روان درمانی هم مؤثر است.

روش عاقلانه آن است که دانشگاه ها بر دانشجویانی تمرکز کنند که مستعد ابتلا به سندروم اردک هستند؛ مثلا کسانی که در برنامه ها و فعالیت های دانشجویی شرکت نمی کنند.

بهتر است به دانشجویان اطمینان داده شود که می توانند از خدمات کمک آموزشی استفاده کنند و قرار نیست بارشان را به تنهایی به دوش بکشند.

خطرات درمان نشدن سندروم اردک

بدون درمان مناسب، سندروم اردک (و همراه آن افسردگی و اضطراب) ممکن است به مشکلات دیگر منجر شود.

در موارد شدید، ممکن است بیماری به مرگ زودرس ناشی از اضطراب زیاد و گرایش به خودکشی ختم شود! بدون دریافت کمک، سندروم شدیدتر می شود و به جایی می رسد که درمان آن بدون دخالت بیرونی ممکن نیست.

افسردگی و اضطراب شدید باعث افت تحصیلی دانشجو می شود؛ چیزی که از آغاز دلیل اضطراب او بوده و برای جلوگیری از آن تلاش می کرده است.

افت شدید تحصیلی می تواند باعث مشکلات خانوادگی شود.

این خود باعث رنج بیشتر بیمار می شود و احتمال استفاده از مواد مخدر و دیگر روش های ناسالم را برای غلبه بر درد و رنج افزایش می دهد. 3

پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.idat.ir
3.www.tienda.ir